Een memorabele draai

Het derde kwartaal werd gekenmerkt door enkele stevige trendbreuken. In de VS werd de korte beleidsrente voor het eerst sinds maart 2020 verlaagd. Deze verlaging werd door marktvolgers al lang verwacht. Dat de rente meteen met 0,5% werd verlaagd naar een bandbreedte van 4,75% tot 5%, was echter een positieve verrassing. De meeste beleggers reageerden aanvankelijk positief.

Een andere omslag vond aan het einde van het kwartaal plaats in de op dat moment bijna 75-jarige Volksrepubliek China. De overheid veranderde haar strategie van beperkte stimulering en matiging. In plaats daarvan koos zij voor een all-in stimulering door middel van renteverlagingen en het versoepelen van restricties voor financiële instellingen. Er werden bovendien diverse maatregelen aangekondigd, bijvoorbeeld voor de vastgoedmarkt. Deze veranderingen werden net voor het einde van september bekendgemaakt, en aandelenbeleggers reageerden euforisch. Dit werd gezien als een enorme meevaller, vooral omdat de Chinese beurzen in de eerste helft van 2024 flink achterbleven. Steeds meer investeerders verloren hun vertrouwen in de mogelijkheden in China.

Daarnaast kenmerkte het afgelopen kwartaal zich door een misschien wat overdreven draai in het sentiment. Dit was het gevolg van verschillende economische (inflatie)cijfers die werden gepresenteerd, mogelijk versterkt door de algemene onzekerheid rondom de naderende presidentsverkiezingen in de VS. Historisch gezien zorgen deze verkiezingsperioden altijd voor verhoogde volatiliteit op de financiële markten, en dat was ook dit kwartaal het geval. Dit gaf beleggers in augustus en september echter kansen om op gunstige momenten (extra) te investeren.

De wereldwijde economische groei was zeer ongelijk verdeeld. In Europa was er nauwelijks sprake van groei en in Duitsland krimpt de economie al bijna twee jaar licht. De Amerikaanse economie groeide in het derde kwartaal echter met ongeveer 3%. Dit versterkte het idee dat de grootste economie ter wereld op weg is naar een zachte economische landing. Aan het einde van het kwartaal werden in de tweede grootste economie ter wereld (China) alle registers opengetrokken om de beoogde 5% jaarlijkse economische groei te realiseren.

De inflatie daalde in het derde kwartaal langzaam richting het door centrale bankiers gewenste niveau van ongeveer 2%. Dit gebeurde ondanks een verdergaande deglobalisering, handelsbeperkingen en een bijna oververhitte arbeidsmarkt in ontwikkelde landen. De daling van de energie- en olieprijzen speelde hierin een belangrijke rol. Hoewel deze prijzen nog steeds hoog waren, waren ze gunstiger dan in dezelfde periode vorig jaar. Zo kwam de algemene inflatie in Europa in september uit op 1,8%, terwijl de kerninflatie 2,7% bedroeg.

Zoals vaak het geval is, werd de wereld ook dit kwartaal weer regelmatig opgeschrikt door geopolitieke spanningen. Naast de naderende verkiezingen in de VS waren er ook toenemende spanningen in het Midden-Oosten en discussies over handelsboycots, die invloed hadden op het beleggerssentiment. Deze kwesties zorgden op korte termijn voor onrust op de markten.

Ook werden er de afgelopen week weer indicatoren voor toekomstige economische groei gepresenteerd. Met name in de industrie was er een duidelijke omslag zichtbaar. Eind juli waren de inkoopmanagers nog optimistisch, maar tegen het einde van september waren ze in de drie belangrijkste economische regio’s negatiever gestemd over de komende zes tot negen maanden. De inkoopmanagers in de dienstensector waren daarentegen nog positief. In Europa kwam het cijfer voor de dienstensector uit op 51,4, wat resulteerde in een samengestelde index van 49,6, wat duidt op krimp. In de twee grootste economische regio’s van de wereld wordt echter nog steeds gerekend op toekomstige groei.

Aandelen
Enkele aandelenindexen noteerden in het afgelopen kwartaal nieuwe records. In de VS sloot de S&P 500 tegen het einde van het kwartaal op een all-time high. Ook in Nederland werd in juli voor de AEX (zonder herbeleggingen) een nieuw record genoteerd. In China stegen de koersen van verschillende indices in de laatste week van het kwartaal zelfs met 20% tot 40%, waarna de beurzen vanwege festiviteiten in de “golden week” een week gesloten waren. Daarnaast was er een enorme verbetering, en mogelijk een tijdelijke trendbreuk, in de breedte van de koersstijgingen binnen de S&P 500. Aan het einde van het kwartaal presteerde bijna 70% van de bedrijven in deze index boven het gemiddelde. Het was bovendien voor het eerst sinds 2019 dat er in de maand september een positief rendement werd behaald op de Amerikaanse aandelenmarkten.

Obligaties
In het afgelopen kwartaal is zowel in de VS als in Europa de 10-jaarsrente voor het eerst sinds lange tijd weer boven de 2-jaarsrente uitgekomen. Ook op de rentemarkt was er dus sprake van een omslag. De rentecurve normaliseerde weer, waar deze eerder “invers” was. De lange kapitaalmarktrentes daalden weer naar het niveau van het begin van het jaar. De korte beleidsrentes werden voor het eerst verlaagd, wat zorgde voor sterker dalende kortetermijnrentes. Voor obligatiebeleggers betekende dit over het afgelopen kwartaal, en sinds het begin van het jaar, positieve rendementen.

Valuta
Na een aanzienlijke waardestijging in de eerste helft van het jaar, moest de Amerikaanse dollar in het derde kwartaal flink inleveren. Aan het einde van het kwartaal was de dollar zelfs iets minder waard ten opzichte van de euro dan op 1 januari. Zoals zo vaak was deze beweging van het valutapaar waarschijnlijk te verklaren door de balans tussen de economische groei en de verwachte renteontwikkelingen in beide regio’s. Zo was de waardestijging van het Britse pond bijvoorbeeld te verklaren doordat de Britse centrale bank, in tegenstelling tot de ECB en de FED, de rente stabiel hield op 5%.

Grondstoffen
Op 12 september meldde het FD dat de olieprijs onder de 70 dollar per vat was gezakt en dat de prijs door een wereldwijd overschot aan olie nog verder zou kunnen dalen. De prijzen daalden vooral door een afgenomen vraag uit China. Zoals we allemaal weten, worden grondstofprijzen bepaald door vraag en aanbod. De olieprijs is het afgelopen kwartaal inderdaad fors gedaald, maar dat kan snel omslaan. Een andere grondstof die in waarde steeg, is goud. De goudprijs steeg in het derde kwartaal met meer dan 10%, mede door geopolitieke onzekerheden. Ook speelde mee dat goud voor Chinese beleggers lange tijd een van de weinige aantrekkelijke investeringsmogelijkheden was. Tot nu toe is goud dit jaar een van de beste investeringen gebleken.

Strategie

In onze vermogensbeheerportefeuilles hebben we het afgelopen kwartaal slechts enkele aanpassingen doorgevoerd. Deze wijzigingen betroffen vaak het bijkopen van achtergebleven beleggingen ten koste van eerder beter presterende investeringen. Dit proces noemen we “rebalancen”. Zo hebben we in sommige portefeuilles wat winst genomen op Amerikaanse aandelen ten gunste van de achtergebleven Chinese aandelenbeleggingen. Zoals eerder vermeld, waren er ook een aantal interessante momenten voor beleggers om extra te investeren.

Het sentiment onder ondernemers en producenten in Europa is in de afgelopen periode verslechterd, maar dat gold niet voor de Nederlandse consument. Hoewel het sentiment daar nog steeds negatief is, werd het tijdens het kwartaal wel iets minder negatief. In de komende periode kunnen we uitkijken naar de presentatie van de kwartaalresultaten van beursgenoteerde bedrijven. Deze resultaten zijn, samen met de mondiale economische groei en waarderingen, op de lange termijn relevanter dan geopolitieke ontwikkelingen, die vaak slechts van korte termijn invloed zijn. Toch kunnen we mogelijk inspelen op en profiteren van de volatiliteit als het sentiment opnieuw verslechtert. Vergeet niet dat aandelenkoersen zo’n 73% van de tijd stijgen en slechts 27% van de tijd dalen.

We houden de vinger aan de pols en houden u op de hoogte. Bedankt voor uw vertrouwen, en we hopen dat u deze terugblik met plezier heeft gelezen.